بررسی ریزازدیادی چغندرقند و تولید ریزگیاهچه‌های فتواتوتروفیک

چغندرقند یک گیاه ترجیحاً دگرگشن و در بسیاری موارد خود نابارور است که با ازدیاد غیرجنسی یا رویشی آن،  میﺗوان بوته‌های مشابه بوته اولیه تولید نمود. ریزازدیادی کلونی چغندرقند با استفاده از بافت مریستمی ساقه گلﺩهنده جوان انجام می‌گیرد. ریز نمونهﻫای مریستمی از  ساقه گلﺩهنده بوته‌های نرعقیم چغندرقند تهیه و در شرایط استریل کشت گردید. دو محیط کشت پایه PGoB حاوی ترکیب هورمونی IBA, NAA و BA به ترتیب در مقادیر 1/0، 1/0 و یک میلیﮔرم/ لیتر و ترکیب هورمونی NAA, GA3 و BA  به ترتیب در مقادیر 1، 1/0 و 5/0میلیﮔرم/ لیتر از نظر ازدیاد ریزجوانه در  سه ژنوتیپ شماره 463، 445 و 428  پس از مدت30،20 و 10 روز از آغاز کشت و در پایان چرخه ازدیاد در مرحله جداسازی برای انتقال به محیط ریشهﺯایی مورد مقایسه قرارگرفت. آزمایش در هشت تکرار هر یک شامل یک ظرف کشت در طرح بلوک‌های کامل تصادفی در یک آزمایش اسپلیت- فاکتوریل انجام گردید. زمان کرتﻫای اصلی و ترکیب ژنوتیپ و محیط در کرت‌های فرعی منظور شد. میانگین تیمارها به صورت فاکتوریل دو عاملی در زمان، با روش دانکن مقایسه گردید. نتایج تجزیه آماری داده‌ها نشان داد که کلیه فاکتورها (زمان، محیط و ژنوتیپ) دارای اثر معنیﺩار هستند. دو ژنوتیپ برتر(445 و 428) از نظر تولید ریزجوانه در یک گروه قرارگرفتند. محیط دو نسبت به محیط یک با تولید ریزجوانه بیشتر، برتر بود و این امر نمایانگر نقش ترکیب هورمونی در محیط کشت ازدیاد ریزجوانه‌ها میﺑاشد. در اجرای این پژوهش طراحی و ساخت یک دستگاه آب کشت مجهز به سیستم هوارسانی انجام شد و ریزگیاهچهﻫای چغندرقند در شرایط ایجاد شده در سیستم آب کشت توانایی رشد فتواتوتروفیک را باز یافتند.